Ὅ,τι γνωρίζουμε, ὣς σήμερα, γιὰ τὸν Ζαφείριο Ζαφειρόπουλο εἶναι, κυρίως, ὅσα σημειώνει ὁ Γεώργιος Παπαδόπουλος στὸ γνωστὸ σύγγραμμά του, Συμβολαὶ εἰς τὴν ἱστορίαν τῆς παρ’ ἡμῖν ἐκκλησιαστικῆς μουσικῆς (ἐν Ἀθήναις 1890, σ. 341):
Ζαφείριος Ἀποστόλου Ζαφειρόπουλος, Πρωτοψάλτης ἐν τῷ ἐν Ἀθήναις ἱερῷ ναῷ τῆς ἁγίας Εἰρήνης, ἀνὴρ μουσικὸς καὶ μουσικολόγος, μαθητὴς ἐγένετο πρῶτον Γεωργίου τοῦ Κρητὸς καὶ εἶτα τῶν τριῶν διδασκάλων τῆς νέας μεθόδου ἐν τῇ πατριαρχικῇ Μουσικῇ Σχολῇ, ἐξ ἧς ἔλαβε καὶ δίπλωμα· ὁ Ζαφείριος εὐδοκίμως ἐδίδαξε τὴν μουσικὴν καὶ ἐν Ἀθήναις. Ἐμέλισεν ἕνα πολυέλεον εἰς ἦχον ἐναρμόνιον, δύο «Ἄξιόν ἐστιν» εἰς ἦχον Πλ. Α΄ καὶ Πλ. Β΄, χερουβικά, κοινωνικὰ καὶ τὴν δοξολογίαν τῆς ἐθνικῆς τελετῆς ἤτοι τὸν Κ΄ ψαλμὸν «Κύριε ἐν τῇ δυνάμει σου εὐφρανθήσεται ὁ βασιλεύς». Ἐξέδωκεν ἐν Ἀθήναις τὸ Ἀναστασιματάριον Πέτρου Λαμπαδαρίου τοῦ Πελοποννησίου, ἐδημοσίευσε δὲ (τῷ 1842) καὶ διατριβὴν περὶ Μουσικῆς κατὰ τοῦ Λεσβιακοῦ συστήματος. Ἀπέθανεν ἐν τῇ πρωτευούσῃ τοῦ ἑλληνικοῦ βασιλείου τῷ 1851.
Μὲ τὴν παροῦσα ἀνακοίνωση ἀποπειρῶμαι μιὰν ἀκριβέστερη ἀποτίμηση τῶν μουσικολογικῶν καὶ ψαλτικῶν δραστηριοτήτων τοῦ ἐν λόγῳ Ζαφειρίου, μὲ βάση νεότερα στοιχεῖα ποὺ ἔχουν ἐν τῷ μεταξὺ προκύψει ἀπὸ τὴ σχετικὴ ἔρευνα. Προσεγγίζεται, ἔτσι, ἡ πολυσχιδὴς προσωπικότητα τοῦ Ζαφειρίου (ὡς κωδικογράφου, μελοποιοῦ καὶ διδασκάλου, ὡς θεωρητικοῦ καὶ πρακτικοῦ θεράποντος τῆς ψαλτικῆς τέχνης γενικότερα), ὅπως αὐτὴ ἀναπτύσσεται κατὰ μιὰν ἐξαιρετικὰ σημαντικὴ γιὰ τὴ διαμόρφωση τοῦ νεοελληνικοῦ κράτους ἱστορικὴ περίοδο.
