Μὲ ἀφορμὴ τὴν παρουσίαση, ἀναλυτικὴ καταλογογράφηση καὶ πλήρη κωδικολογικὴ περιγραφὴ δύο χειρογράφων τοῦ Θεοτοκαρίου τοῦ ἁγίου Νεκταρίου, ἐκτίθενται –«ὑπὸ μορφὴν προδρόμου ἀνακοινώσεως»– στὴν παροῦσα μελέτη τὰ πρῶτα πορίσματα τῆς, περὶ τὸ ὑμνογραφικὸ ἔργο τοῦ ἁγίου, εὐρύτερης ἔρευνας τοῦ ὑποφαινόμενου.
Ὡς πρὸς τὴν περιγραφὴ καὶ γενικότερη παρουσίαση τῶν χειρογράφων, νὰ σημειωθεῖ ὅτι ἐξιχνιάζονται τὰ περὶ τῶν γραφέων τῶν κωδίκων καὶ τῶν χρονικῶν σταδίων τῆς συγγραφῆς ἐρωτήματα καὶ ἐπισημαίνονται οἱ ἐπὶ τῶν χειρογράφων ἰδιόχειρες «ἐπεμβάσεις» τοῦ ἁγίου Νεκταρίου, οἱ ὁποῖες -ἐκτὸς τῶν ἄλλων- παρέχουν καὶ -ἄγνωστα ὣς τότε- πολύτιμα στοιχεῖα γιὰ τὸν τρόπο ψαλμώδησης τῶν ὑμνογραφημάτων του. Ἐπίσης, ἐκδίδονται γιὰ πρώτη φορὰ (καὶ σχολιάζονται ἁρμοδίως) δέκα ἄγνωστα ποιήματα τοῦ ἁγίου Νεκταρίου καὶ γενικότερα καθορίζονται οἱ βασικὲς ἀρχὲς τῆς -ἑτοιμαζόμενης ἀπὸ τὸν ὑποφαινόμενο- κριτικῆς ἔκδοσης τῶν ὑμνογραφημάτων τοῦ ἁγίου Νεκταρίου.
Ὡς πρὸς τὸ ὑμνογραφικό, εἰδικότερα, ἔργο τοῦ ἁγίου Νεκταρίου, διευκρινίζεται -καὶ ὑποστηρίζεται μὲ συγκεκριμένα ἐπιχειρήματα- ὅτι τὰ ποιήματά του «ἐξυπηρετοῦν» συγκεκριμένη ποιμαντική του μέριμνα, ἀλλὰ καὶ «ἱκανοποιοῦν» ταυτόχρονα τὸν προσωπικό του «ἀκόρεστον πόθον τῆς ἀνυμνήσεως», δηλαδὴ τὴν ἀνάγκη ἔκφρασης τῶν θρησκευτικῶν του συναισθημάτων μὲ λόγο ἔμμετρο. Γιὰ πρώτη φορὰ ἐπισημαίνεται μὲ ἔμφαση ἐδῶ ὅτι τὰ ὑμνογραφήματα τοῦ ἁγίου Νεκταρίου ἀποτελοῦν -κατὰ τὸ μεγαλύτερο, τοὐλάχιστον, ποσοστό τους- «μετάπλαση» ἢ «ἀναμόρφωση», «ἐπέκταση» οὐσιαστικὰ σὲ ἑνιαῖα μέτρα (ὅπως καὶ ὁ ἴδιος ὁ ἅγιος παραδέχεται), γνωστῶν προϋφιστάμενων ὕμνων, τῆς Παρακλητικῆς κυρίως, ἀλλὰ καὶ ἄλλων λειτουργικῶν βιβλίων, ἀπὸ τὰ χρησιμοποιούμενα καθημερινὰ στὴ Λατρεία τῆς Ἐκκλησίας μας. Ἡ παρατήρηση τούτη καθίσταται πλέον ἐμφανὴς μὲ τοὺς παράλληλους πίνακες ποὺ καταχωρίζονται στὸ τέλος τῆς ἐν λόγῳ μελέτης, ὅπου «ὀκτὼ ὑμνογραφήματα ἀπὸ τὸ Θεοτοκάριο τοῦ Ἁγ. Νεκταρίου σὲ παράλληλη διάταξη μὲ ὀκτὼ ἀντίστοιχα τροπάρια τῆς Παρακλητικῆς (ἕνα κατ᾿ ἦχον)» καταδεικνύουν τοῦ λόγου τὸ ἀληθές.